Zbigniew Herbert to poeta ponadczasowy, bezkompromisowy i wierny wyznawanym ideałom. Wyrosły z kultury europejskiej, z filozofii greckiej i chrześcijańskiej. Jego wiersze, w prosty sposób dotykające prostych spraw, mają niezwykłą siłę.

Herbert był dla wielu pokoleń moralnym przewodnikiem. Jego poezja była, jest
i będzie nam potrzebna.

Celem naszej kampanii jest dokończenie prac nad pionierskim, pełnometrażowym, półtoragodzinnym filmem o Zbigniewie Herbercie, noszącym tytuł „Herbert, mimo wszystko!". Od dwóch lat, realizujemy ten dokument z ambicją, by zobaczyć go 
w kinach w Polsce i zagranicą.

Do filmu tego zgromadziliśmy już materiały, teraz szukamy środków, które pokryją koszty montażu i post-produkcji. Chcemy, aby premiera filmu odbyła się
w Warszawie, w listopadzie 2019 roku, wkrótce po obchodach 95. rocznicy urodzin Zbigniewa Herberta.

Organizatorem zbiórki jest Vertigo - firma produkcyjna, założona w 2007 r. Do tej pory Vertigo brało udział w produkcji filmów takich jak m.in.: "Kret" (2011), "Minkowski | Saga" (2014) i "Z dala od orkiestry" (2017) w reż. Rafaela Lewandowskiego.

Istnieją już filmy poświęcone postaci autora „Pana Cogito”. Wszystkie jednak albo przypominają hasło encyklopedyczne, albo ukazują wizerunek nieledwie „świętego”, wikłając się przy tym w „polskie piekło” sporów politycznych. My natomiast przygotowaliśmy materiał, dzięki któremu można zobaczyć pisarza w całym jego skomplikowaniu – artystycznym, ale też ideowym i po prostu: biograficznym.

W obrazie "Herbert, mimo wszystko!" pragniemy przedstawić poetę nie jako „posągowego klasyka”, ale jako światowej sławy artystę, zmagającego się codziennie z niepewnością, gniewem, depresjami, bólem fizycznym, a nawet chorobą psychiczną. Z drugiej zaś strony – z intensywną radością odbierającego świat, przemierzającego go w swych niezliczonych podróżach na pokładzie samolotów i statków, pieszo, autostopem i na grzbiecie osła... Kochającego tyleż intensywną pracę w bibliotekach, co włoskie „dolce vita”, arie operowe lub barwne krawaty. Stawiającego przed pisarzem najwyższe moralne zobowiązania, ale także lubiącego żart, kpinę, czy wręcz aktorskie przeistaczanie się w różne postaci. Zastanowimy się, jak nad tą skomplikowaną życiową i psychologiczną materią zbudował Herbert świat swych krystalicznych wierszy, które przecież dla wielu pokoleń czytelników były i są czymś więcej niż źródłem zachwytu. Potrafiły być wręcz – jak mówi jeden z naszych bohaterów –  „prawie jak modlitwa, dodawały siły, pozwalały odróżnić dobro od zła”.

Najważniejszym (choć nie jedynym, bo wspieranym przez grono przyjaciół pisarza) przewodnikiem po tych trudnych rejonach będzie w filmie Katarzyna Herbert, wdowa po poecie, która po raz pierwszy zgodziła się udzielić ekipie zdjęciowej tak intymnej, szczerej i niezwykle poruszającej wypowiedzi. Podkreślała choćby: „życie Zbigniewa to było zmaganie się ze wszystkim;
z nieśmiałością, nadwrażliwością”...

Wywiad z Katarzyną Herbert (żoną poety)

Wykorzystamy też odkrywcze ustalenia Andrzeja Franaszka, autora opublikowanej
w roku 2018 dwutomowej książki „Herbert. Biografia”, a zarazem współscenarzysty naszego dokumentu. Pierwszy tom jego pracy nosi tytuł „Niepokój” – znamienny dla zrozumienia prawdziwego oblicza poety.

Nie będziemy jednak pedantycznie rekonstruować chronologii życia i dzieła Herberta, skoncentrujemy się na portretowaniu jego osobowości, ukazanej nie tylko w polskiej, ale w o wiele szerszej światowej perspektywie. Herbert bowiem był twórcą ważnym nie tylko dla Polaków (wszak z Nagrodą Nobla rozminął się o włos...), o czym opowiedzą inni uczestnicy filmu, wybitni poeci, krytycy i wydawcy ze Stanów Zjednoczonych, Włoch, Wielkiej Brytanii, Niemiec, Izraela i Francji. Znajdują się wśród nich osoby znane w literaturze światowej, takie jak Al Alvarez, Charles Simic, Philippe Jaccottet Edward Hirsch, Michael Kruger czy Francesco Cataluccio. Ufamy, iż taki właśnie punkt widzenia sprawi, że ta filmowa opowieść będzie interesująca również dla odbiorców spoza Polski.

Nasz film ma już zapewnioną dystrybucję kinową, a to dzięki współpracy z firmą Against Gravity, czyli jednym z najpoważniejszych dystrybutorów ambitnych filmów na rynku polskim i europejskim.

Dodajmy tutaj, że nasz dokument nie będzie prostym zestawieniem tzw. „gadających głów” (choć zarejestrowaliśmy już kilkaset godzin wywiadów), a dziełem artystycznym, na potrzeby którego w ciągu dwóch lat pracy zdobyliśmy unikalne materiały archiwalne (z Austrii, Niemiec oraz Izraela), jak też nakręciliśmy zdjęcia w miejscach dla Herberta „magicznych” – na szkockiej wyspie Iona, w izraelskiej twierdzy Masada, w Grecji, w jego pierwszym włoskim mieście – w Spoleto, czy wreszcie w całkowicie pustych salach madryckiego Prado, które niegdyś przemierzał na wózku inwalidzkim, o mało nie kończąc swego życia pod obrazem Velázqueza. Dopełniając estetyczną tkankę naszego projektu, w filmie „ożywimy” dzięki animacji rysunki autorstwa samego pisarza, który nie tylko słowem, ale także kreską ołówka portretował świat.

Wszystkie te ambitne, zarówno merytoryczne, jak i kinematograficzne kryteria sprawiają, że aby ukończyć nasz film potrzebujemy Państwa wsparcia i szczodrobliwości. Jego warszawską premierę planujemy na listopad 2019 roku, wkrótce po obchodach 95. rocznicy urodzin Zbigniewa Herberta. Ufamy, że dzięki Państwa pomocy widzowie będą wtedy mogli zobaczyć prawdziwą opowieść o tym, jak wielki poeta przemierzał życie zgodnie z obranym przez samego siebie mottem: „mimo wszystko. Malgré tout”.

Wywiady z poetami i wydawcami ze świata

(Charles Simic, Dan Halpern, Edward Hirsch, Philippe Jaccottet)

Tytułem, krótkiego podsumowania pragniemy zaznaczyć, że życie Zbigniewa Herberta było pełne podróży, wędrówek, że trudno jest wskazać jedno miasto, które byłoby jego wyłącznym domem. Można jednak na mapie Europy wskazać miejsce, w którym przecinały się jego szlaki, miejsce dla egzystencji poety tyleż ważne w planie materialnym, co symboliczne. Miejscem tym jest Berlin, a dokładniej: dawny Berlin Zachodni.

Począwszy od lat 60-tych, autor „Struny światła” bywał w tym mieście wielokrotnie, w latach 70-tych były to wręcz pobyty wieloletnie, możliwe dzięki stypendiom, ale także honorariom otrzymywanym za doskonale sprzedające się w Niemczech Zachodnich książki poetyckie i eseistyczne Herberta. To tutaj polski poeta zdobywał prawdziwie światową sławę, spotykał się z niemieckimi i austriackimi twórcami, takimi Gunter Grass czy Elias Canetti, ale też z innymi mieszkańcami polskiej „kolonii” – Sławomirem Mrożkiem i Krzysztofem Pendereckim. Stąd wyruszał do Grecji i Stanów Zjednoczonych, tu znajdywał azyl i pomoc w latach, kiedy w Polsce publikacji jego dzieł zabraniała cenzura.

I jeszcze, do pewnego stopnia paradoksalnie, to tutaj miał odpowiednie warunki, również polityczne, by otwarcie mówić o innym miejscu, o mieście swego dzieciństwa, czyli Lwowie. Mieście, które – jak wspominał – nauczyło go szacunku dla wielu, współżyjących ze sobą kultur, języków i religii: polskiej, ukraińskiej, żydowskiej, niemieckiej. Mieście, które ukształtowało jego wizję tolerancyjnej i różnorodnej Europy. Moglibyśmy dodać: wizję dziś boleśnie zagrożoną.

W Berlinie Herbert odbywał wieczory autorskie (jeden z nich zobaczymy dzięki niemieckiemu reportażowi z końca lat 60-tych), tutaj też pisał jeden ze swoich najpiękniejszych utworów prozatorskich, krótki szkic o szkockiej wyspie Iona, kończąc go słowami: 

„Nie wiadomo, co przyniesie przyszłość i jak długo trwać będzie rozdarcie świata. Ale dopóki w jedną bodaj noc roku światła tej ziemi będą się pozdrawiały, niecała chyba nadzieja jest pogrzebana”.

Celem zbiórki jest pozyskanie funduszy na dokończenie pracy nad filmem, czyli:

• Opracowanie dogrywek materiałów
• Realizacja montażu filmu
• Organizacja pokazów filmu we współpracy z dystrybutorem
• Organizacja pokazów niekomercyjnych

(Uwaga: lista celów może zostać rozszerzona po przekroczeniu zakładanego celu zbiórki)

Dla twórców i producentów sama realizacja filmu i możliwość pokazania go szerokiej publiczności będzie oczywistą nagrodą.

Mamy jednak świadomość, że do ukończenia dzieła niezbędna jest jeszcze wysoka kwota i każdemu z Państwa, kto zdecyduje się wesprzeć nasz cel należą się ogromne podziękowania oraz odpowiednie do wsparcia nagrody.

Możliwe są poniższe warianty udzielenia wsparcia:

1. Cegiełka! 10 zł lub więcej. 
   Darczyńca otrzyma imienne podziękowanie mailowe, każda cegiełka się liczy.
   Liczba nagród - bez ograniczeń.
2. Zostajesz współproducentem! 50 zł lub więcej.
   Darczyńca otrzyma imienny certyfikat udziału w akcji, podziękowanie mailowe.
   Liczba nagród bez ograniczeń.
3. Zostajesz współproducentem! 200 zł lub więcej.
   Darczyńca otrzyma imienny certyfikat udziału w akcji, podziękowanie mailowe, plakat z podpisem reżysera. 
   Nagroda limitowana: 50 
4. Zostajesz współproducentem! 300 zł lub więcej.
   Darczyńca stanie się współproducentem filmu dokumentalnego, otrzyma imienny certyfikat udziału w akcji, podziękowanie mailowe, plakat z podpisem reżysera, a jego nazwisko zostanie wyróżnione w napisach końcowych filmu. 
   Nagroda limitowana: 30 
5. Zostajesz współproducentem! 500 zł i więcej.
   Darczyńca stanie się współproducentem filmu dokumentalnego, otrzyma imienny certyfikat udziału w akcji, podziękowanie mailowe, plakat z podpisem reżysera, a jego nazwisko zostanie wyróżnione w napisach końcowych filmu. Ponadto, otrzyma dwuosobowe zaproszenie na specjalny pokaz przedpremierowy dla wspierających projekt przez wspieram.to. 
   Nagroda limitowana: 20 
6. Zostajesz współproducentem! 1 000 zł i więcej.
   Darczyńca stanie się współproducentem filmu dokumentalnego, otrzyma imienny certyfikat udziału w akcji, podziękowanie mailowe, plakat z podpisem reżysera, a jego nazwisko zostanie wyróżnione w napisach końcowych filmu. Ponadto, otrzyma dwuosobowe zaproszenie na specjalny pokaz przedpremierowy dla wspierających projekt przez wspieram.to. Po premierze kinowej i telewizyjnej otrzyma limitowane DVD z podpisami twórców. 
   Nagroda limitowana: 10
7. Zostaniesz Mecenasem projektu! 5 000 zł i więcej.
   Darczyńca stanie się współproducentem filmu dokumentalnego, otrzyma imienny certyfikat udziału w akcji, podziękowanie mailowe, plakat z podpisem reżysera, a jego nazwisko zostanie wyróżnione w napisach końcowych filmu. Ponadto, otrzyma dwuosobowe zaproszenie na specjalny pokaz przedpremierowy dla wspierających projekt przez wspieram.to. Po premierze kinowej i telewizyjnej otrzyma limitowane DVD z podpisami twórców, oraz zaproszenie na wystawną kolację z reżyserem. 
   Nagroda limitowana: 10 
8. Zostaniesz ekskluzywnym Mecenasem projektu! 10 000 zł i więcej.
   Darczyńca stanie się ekskluzywnym mecenasem filmu dokumentalnego "Herbert, mimo wszystko!". Zakres wsparcia oraz nagród zostanie ustalony indywidualnie.
   Nagroda limitowana: 5

Każdy rodzaj wsparcia, którego będą Państwo skłonni udzielić twórcom, będzie miał ogromne znaczenie dla realizacji przedsięwzięcia. 

Nawet najdrobniejsza kwota przybliży nas do skończenia prac nad trwającym kilka lat projektem artystycznym, który ma szczególne znaczenie dla pamięci o Zbigniewie Herbercie – jednym z największych poetów swoich czasów i najbardziej rozpoznawanym polskim wieszczu czasów nowożytnych. 

Andrzej Franaszek (1971) – krytyk literacki, pracownik Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, sekretarz Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta, współpracownik „Tygodnika Powszechnego”. Autor książki Miłosz. Biografia (Kraków, 2011), za którą otrzymał m.in. Nagrodę Fundacji im. Kościelskich, Nagrodę Nike Czytelników „Gazety Wyborczej”, Nagrodę im. Kazimierza Wyki oraz Nagrodę Ministra Kultury i Edukacji Narodowej. Jest także autorem prac Ciemne źródło. Esej o cierpieniu w twórczości Zbigniewa Herberta (Londyn, 1998; wyd. II: Kraków, 2008) oraz Przepustka z piekła. 44 szkice o literaturze i przygodach duszy (Kraków, 2010), licznych szkiców, a także scenariuszy filmów dokumentalnych. W roku 2018 Wydawnictwo Znak opublikowało dwutomową biografię Zbigniewa Herberta jego autorstwa.

Jest też autorem scenariuszy filmów dokumentalnych:

• Zwyczajna dobroć. O Jerzym Turowiczu (1998), reż. Maria Zmarz-Koczanowicz;
• Czarodziejska góra. Amerykański portret Czesława Miłosza (2000), reż. Maria Zmarz-Koczanowicz;
• Pokolenie ‘89 (2002), reż. Maria Zmarz-Koczanowicz;
• Profesor. O Leszku Kołakowskim (2005), reż. Maria Zmarz-Koczanowicz;
• Miłosz (2013), reż. Katarzyna Gondek;
• Ryszard Krynicki. Tłumaczenie ciszy (2016), reż. Adam Sikora.

Jakub Burakiewicz - Absolwent PWSFTviT w Łodzi. Operator obrazu, autor zdjęć do filmów krótkometrażowych, dokumentalnych i reklamowych. Współzałożyciel domu produkcyjnego Koi Studio. Jego filmy pokazywane były na międzynarodowych festiwalach, takich jak Camerimage, London East End Film Festival, Festiwal Filmowy w Gdyni I Festiwal Debiutów Filmowych w Koszalinie. W swoim portfolio posiada także teledyski, m.in. dla zespołu Rysy, PRO8L3M, Duit, Maelstrom, Enchanted Hunters, Tomka Makowieckiego, Margaret czy formacji Dwa Pokoje. Pracuje zarówno przy projektach polskich, jak i zagranicznych.

Wybrana filmografia:

• Mój starszy brat, reż: Paweł Zdanowski, 2017
• Flying condition, reż: Piotr Matejkowski, 2017
• Stwór, reż: Irek Grzyb & Ola Gowin, 2015
• Tropical Island, reż:Filip Hillesland, 2014
• I nic dookoła, reż:Marta Prus, 2013
• Świt, reż: Jakub Burakiewicz & Bartosz Kruhlik, 2011

Rafael Lewandowski – urodzony w polsko-francuskiej rodzinie. Absolwent Wydziału Reżyserii słynnej francuskiej szkoły filmowej LA FEMIS. Jest autorem ponad 10 filmów dokumentalnych, był nagrodzony na wielu festiwalach krajowych i zagranicznych. W 2012 r. został laureatem Paszportu Polityki, a w 2015 r. Francuskie Ministerstwo Kultury uhonorowało go orderem Kawalera Sztuki i Literatury. Żyje w Warszawie, gdzie pracuje nad kolejnymi projektami fabularnymi i dokumentalnymi.

Wybrana filmografia:

Filmy fabularne

• Kret (108' / Metro Films, Kuiv Productions, Silesian Films, Vertigo / 2010)
• A Ranch in Nevada (11’ / 35 mm / La fémis / 1994)
• Krótkie pożegnania (7’ / 16mm / La fémis / 1992)
• Dzień końca lata (14’ / 16mm / 1991)

Filmy dokumentalne

• Z dala od orkiestry (85' / Vertigo & Zygmunt Zaleski Stichting / 2017)
• Minkowski | Saga (85’ & 58’ / Vertigo & Fido Films / 2013)
• Bye, Bye Dublin! (47' / Studio Filmowe Kalejdoskop, TVP2, PISF / 2010)
• Sztuka milczenia (55’ / Eureka Media & TVP Kultura / 2008)
• Piosenka i życie (74’ & 52’ / digital beta / Kuiv Productions & Studio Filmowe Kalejdoskop / 2006)
• W cieniu Don Giovanniego (75’ / digital beta / Canal + Polska / 2003)
• Przesłuchania (90’ / digital beta / Yenta Production, La fémis & Cites Télévision / 2000)
• Cień na duszy (52’ / S.16mm / Porte Rouge, Images Plus & Rougemarine / 1999)
• Cela (52’ / 35 mm / La fémis & Fidélité Productions / 1996)
• Shirley (20’ / beta SP / La fémis / 1993)
• Ainsi font, font, font... (6’ / beta SP / La fémis / 1992)

Jeśli w terminie 60 dni nie uda nam się pozyskać zakładanej w zbiórce kwoty, film „Herbert, mimo wszystko!” prawdopodobnie nie powstanie. Z ogromną nadzieją jednak liczymy na to, że prace nad filmem, trwające już kilka lat i obejmujące pozyskanie znacznej części materiałów zostaną dokończone, a film będzie miało okazję zobaczyć szerokie grono odbiorców – w kinach, na festiwalach, w domach czy Internecie.