Nazywam się Barbara Przybysz i od 7,5 roku jestem prezesem Stowarzyszenia Inicjatyw Kulturalnych "TRZCINA" oraz menedżerem Teatru "TRZCINA" (www.teatrtrzcina.pl), działającym w Tomaszowie Mazowieckim. Od lat dbam o to, aby poprzez realizację różnych autorskich projektów zachować dziedzictwo kulturowe Tomaszowa Mazowieckiego oraz edukować młode pokolenie tomaszowian. Jednym z obszarów tematycznych jest kultura żydowska. 

18 kwietnia 2016 r., Montville, NJ; Barbara Przybysz z Sally Meirovitch, tomaszowianką uratowaną z Holokaustu

Chcielibyśmy sfinalizować tłumaczenie na język polski opublikowanej w 1969 roku w Tel Avivie pod redakcją Moshe Wajsberga  „Księgi Pamięci Żydowskiej Gminy w Tomaszowie Mazowieckim”. 

CZYM JEST KSIĘGA?

Księga zawiera około 700 stron, opisuje głównie w języku jidysz i hebrajskim  zdarzenia od 1789 roku, przedstawia sylwetki rabinów, cadyków i chasydów, znanych w mieście osób, żydowskie życie we wszystkich aspektach oraz Holocaust i okres po Zagładzie (w tym działalność organizacji zrzeszających tomaszowian rozrzuconych po całym świecie). Dzięki tłumaczeniu i wydaniu „Księgi pamięci Gminy Żydowskiej” moglibyśmy dowiedzieć się, jak powstała i funkcjonowała przez cały okres istnienia społeczność współtworząca Tomaszów Mazowiecki, który przez ponad sto lat był ośrodkiem wielokulturowym. Mocną pozycję ekonomiczną w drugiej połowie XIX wieku oraz na początku wieku XX Tomaszów zawdzięczał w dużej mierze zgodnej koegzystencji wszystkich grup narodowościowych i wyznaniowych zamieszkujących miasto. Późniejsze burze dziejowe zniszczyły istniejący w Tomaszowie ład tolerancji i współpracy. Publikacja byłaby nieocenionym źródłem wiedzy dla mieszkańców Tomaszowa i okolic, ale także dla ludzi, którzy są potomkami tomaszowskich Żydów i nieustannie przyjeżdżają do Tomaszowa, aby szukać swoich korzeni.

Poniżej artykuł z listopada 2016 r.

Projekt jest złożony, tzn. składa się z kilku etapów: przetłumaczenia 700 stron (tłumaczenia podjęły się uznane tłumaczki z jidysz i hebrajskiego), konsultacji historycznej   w celu zredagowania przypisów ułatwiających zrozumienie kontekstu historycznego, redakcji, składu i druku "Księgi Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego". Dotychczas udało się pozyskać 6000 zł z Żydowskiego Instytutu Historycznego na sfinansowanie konsultacji historycznej, której podjął się prof. Krzysztof Witczak, oraz dotychczas zostało przetłumaczonych blisko 130 stron tekstu, co daje ok. 18 % całości. Zebrane środki pozwolą na sfinansowanie kosztów tłumaczenia pozostałych ok. 80 % tekstu. Sfinansowania składu i druku Księgi Pamięci podjęło się Miejskie Centrum Kultury w Tomaszowie Mazowieckim, jednak jeśli nie uda się sfinansować tłumaczenia, nie będzie co redagować, składać i drukować.

W 2017 roku przypada 75. rocznica likwidacji getta w Tomaszowie Mazowieckim. To idealna okazja, aby podczas obchodów upamiętniających to wydarzenie można było zaprezentować tomaszowianom i gościom z kraju i zagranicy przetłumaczoną na język polski "Księgę Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego". Jednak bez Waszego wsparcia się to nie uda. 

Wspieram.to polega na zbiórce publicznej, tzw. crowdfundingu i celem jest dotarcie do jak największej liczby odbiorców, z których każdy może wpłacić dowolną kwotę (już od 10 zł), otrzymując w zamian nagrodę (Katalog nagród w dalszej części). Ta kwota nie zostanie pobrana z Waszego konta do momentu, gdy nie zostanie zebrane 100 % założonego celu, czyli w tym przypadku 20 tys. zł. Jeśli to się nie uda, zadeklarowana przez Was kwota pozostanie na Waszym koncie. Pamiętajcie, że każdy, kto dokona wpłaty, jest współudziałowcem realizacji projektu. Proszę, aby każdy, kto to teraz czyta, wsparł tę inicjatywę! Razem na pewno nam się uda!

Twoja wpłata może być anonimowa! Jest taka opcja w systemie przy dokonywaniu przelewu! 

Jeśli nie masz konta w Polsce, możesz wesprzeć projekt wpłacając na konto organizacji z dopiskiem "Księga Pamięci TM":

Odbiorca: Stowarzyszenie Inicjatyw Kulturalnych „TRZCINA”, UL. Ciesielska 3 B, 97-200 Tomaszów Mazowiecki

W DOLARACH USA : PKO S.A. PL66 1240 3145 1787 0010 7188 4528

W EURO: Pl29 1240 3145 1978 0010 7188 4762


BIC/SWIFT: PKO PPLPW

Cel główny:

- przetłumaczenie i wydanie największego zbioru wspomnień autorstwa Żydów o Tomaszowie Mazowieckim.

Cele pośrednie:

- powstanie nieocenionego źródła wiedzy o tomaszowskich Żydach;

- przywrócenie pamięci o tomaszowskich Żydach;

- upamiętnianie nieistniejącego już świata – świata budującego tożsamość współczesnych tomaszowian.

Przetłumaczone rozdziały dają pełen obraz życia społeczności żydowskiej i są skarbnicą wiedzy dla współczesnych. Oto fragmenty jednego z nich:

"Ewa (Chawa) Wajnrut

Towarzystwo Kulturalne „Ha-Zomir”

            Stowarzyszenie Kulturalno-Społeczne „Ha-Zomir” w Tomaszowie zostało utworzone w roku 1908. Jednym z założycieli stowarzyszenia był Feliks Brandsztejn, którego mianowano prezesem „Ha-Zomiru”.

          [...]

            Rozwinęły się przede wszystkim sekcje muzyczna i dramatyczna. „Ha-Zomir” zorganizował porządną orkiestrę. Do Tomaszowa przyjeżdżali znani muzycy i artyści, jak Artur Rubinstein, Barcewicz, Stanisław Taube, kantor Sirota i wielu innych artystów, który razem z orkiestrą „Ha-Zomiru” występowali na wielu koncertach.

            Z wieloma koncertami występowali także: teściowa Juliana Tuwima, pani Marchewowa, lekarz dentysta Rotenberg, dyrygent chóru Dreier i inni.

            [...]

            Kim byli uczestnicy modlitw i osoby stowarzyszone oraz na czym polegała ich działalność? Byli to zwykli, lecz porządni tomaszowscy Żydzi, jak tkacze, rzemieślnicy, drobni kupcy, przekupnie z rynku. Prowadzili indywidualną działalność lokalną – kasa zapomogowo-pożyczkowa dla członków towarzystwa, „Ezrat cholim” i tego typu instytucje filantropijne.

            I z tego właśnie towarzystwa wywodzili się tomaszowscy amatorzy żydowscy. Z wpływów za przedstawienia chcieli ufundować zwój Tory, co też im się udało.

            Pierwsze ich przedstawienie była sztuka „Mechirat Josef” na podstawie „Sefer ha-Jaszar” w opracowaniu Mosze Wartmana. Uczestniczyli: Mosze Wartman ze swoimi dwoma synami, Szlomo-Herszem i Fiszlem, Aron Kuperberg, Simcha Sztrosberg, bracia Chaim i Josef Zinger, Berisz Goldberg, Kopl Rozencwajg, Tuwja Goldsztejn, Gerszon Pietrkowski (mieszka obecnie w Safedzie) i inni.

            Suflerem był Hersz Cymbalist i jego brat Icie – scenarzysta. Finansami kierowali Chaim Bengelerowicz i Motl Pietrkowski.

            [...]

            W latach 1929-1930 udzielała się także dobra i piękna śpiewaczka (mezzosopran), utalentowana artystka Sabina Presman (obecnie Wiślicka), mieszkająca teraz w Nowym Jorku. Mimo że wszystkie przedstawienia przygotowywano bez opieki reżyserskiej, to jednak były one udane. Miejscowa prasa („Tomaszower Wochnblat”) poświęcała im zawsze sporo miejsca, wysoko je oceniając.

            [...]

            Pisałem ten artykuł z zamiarem przypomnienia i uwiecznienia wszystkich moich przyjaciół i znajomych, z którymi spędziłem tyle pięknych dni i lat.

            Cześć ich pamięci!  "          

Gdyby kampania okazała się wielkim sukcesem i udałoby się zebrać więcej niż zakładane 20000 zł, np. 150 % kwoty, to z pewnością pozostałe pieniądze zostałyby spożytkowane na wzbogacenie wydania zarówno "Księgi Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego" o wspomnienia żyjących dziś poza granicami kraju tomaszowskich Żydów, np. Sally Meirovitch lub ich potomków, np. Allana Chernoffa, byłego dziennikarza CNN, przedstawiciela tzw. Drugiego Pokolenia Żydów z Tomaszowa Mazowieckiego, autora książki "Krawcy z Tomaszowa Mazowieckiego". 

17 kwietnia 2016 r., z Sally Meirovitch

17 kwietnia 2016 r., z Sally Meirovitch

15 kwietnia 2016 r., South Orange NJ; z Allanem Chernoffem, synem ocalałej z Holokaustu tomaszowianki, autorem książki "Krawcy z Tomaszowa"

15 kwietnia 2016 r., South Orange NJ; z Allanem Chernoffem, synem ocalałej z Holokaustu tomaszowianki, autorem książki "Krawcy z Tomaszowa"

Jednym z autorskich projektów już zrealizowanych była produkcja spektaklu "Listy z getta" w reżyserii Kariny Góry - spektakl jest nieprzerwanie pokazywany od lipca 2015 roku.

Gdyby udało się zebrać ponad 250 %, pozostała kwota zostałaby spożytkowana na dodruk albumu "Listy z getta", prezentującego fotorelację z różnych odsłon teatralnych w całej Polsce (np. z okazji Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu, Kraków, 28 stycznia 2017 r.), 

trailer: 

Autor: Dariusz Kwapisiewicz, Agencja BRANDmedia

By zrealizować przetłumaczenie i wydanie "Księgi Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego", projekt potrzebuje Waszego wsparcia finansowego. 

Na życzenie Darczyńców mogą oni pozostać anonimowi.

Kategoria I 

10 zł lub więcej

- Pisemne podziękowanie w zbiorczym mejlu oraz na stronie FB Tomaszów Mazowiecki Yizkor Book

Kategoria II

20 zł lub więcej

- Pisemne podziękowanie w zbiorczym mejlu oraz na stronie FB Tomaszów Mazowiecki Yizkor Book

- Podziękowanie w lokalnej gazecie - Tomaszowski Informator Tygodniowy

Kategoria III 

50 zł lub więcej

- Pisemne podziękowanie w zbiorczym mejlu oraz na stronie FB Tomaszów Mazowiecki Yizkor Book

- Podziękowanie w lokalnej gazecie - Tomaszowski Informator Tygodniowy

- Podziękowanie wpisane w "Księdze Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego"

Kategoria IV

100 zł lub więcej

- Pisemne podziękowanie w zbiorczym mejlu oraz na stronie FB Tomaszów Mazowiecki Yizkor Book

- Podziękowanie w lokalnej gazecie - Tomaszowski Informator Tygodniowy

- Podziękowanie wpisane w "Księdze Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego"

- Specjalna imienna dedykacja wpisana w "Księdze Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego"

- 1 egzemplarz "Księgi Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego "

Kategoria V

200 zł lub więcej

- Pisemne podziękowanie w zbiorczym mejlu oraz na stronie FB Tomaszów Mazowiecki Yizkor Book

- Podziękowanie w lokalnej gazecie - Tomaszowski Informator Tygodniowy

- Podziękowanie wpisane w "Księdze Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego"

- 1 egzemplarz "Księgi Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego "

- obraz jednego z tomaszowskich malarzy 

Kategoria VI

500 zł lub więcej

- Pisemne podziękowanie w zbiorczym mejlu oraz na stronie FB Tomaszów Mazowiecki Yizkor Book

- Podziękowanie w lokalnej gazecie - Tomaszowski Informator Tygodniowy

- Podziękowanie w formie specjalnej dedykacji wpisane w "Księdze Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego"

- 2 egzemplarze "Księgi Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego "

- obraz jednego z tomaszowskich malarzy 

- kolacja z zespołem odpowiedzialnym za tłumaczenie i wydanie "Księgi Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego"

Kategoria VII

1000 zł lub więcej

- Pisemne podziękowanie w zbiorczym mejlu oraz na stronie FB Tomaszów Mazowiecki Yizkor Book

- Podziękowanie w lokalnej gazecie - Tomaszowski Informator Tygodniowy

- Podziękowanie wpisane w "Księdze Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego"

- 2 egzemplarze "Księgi Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego "

- obraz jednego z tomaszowskich malarzy 

- kolacja z zespołem odpowiedzialnym za tłumaczenie i wydanie "Księgi Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego"

- zamieszczenie loga firmy w "Księdze Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego" oraz na stronie FB Tomaszów Mazowiecki Yizkor Book

Kategoria VIII - limitowana (5 ) nagroda specjalna

1500 zł lub więcej

- Pisemne podziękowanie w zbiorczym mejlu oraz na stronie FB Tomaszów Mazowiecki Yizkor Book

- Podziękowanie w lokalnej gazecie - Tomaszowski Informator Tygodniowy

- Podziękowanie wpisane w "Księdze Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego"

- 2 egzemplarze "Księgi Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego "

- 2 obrazy tomaszowskich malarzy 

- kolacja ze Sławomirem Grünbergiem, światowej sławy reżyserem filmów dokumentalnych (m.in. "Karski i władcy ludzkości"; www.logtv.com) oraz z przedstawicielami zespołu odpowiedzialnego za tłumaczenie i wydanie "Księgi Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego"

- zamieszczenie loga firmy w "Księdze Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego" oraz na stronie FB Tomaszów Mazowiecki Yizkor Book

- kolekcja 10 filmów Sławomira Grünberga z imienną dedykacją od reżysera

Uwaga!

Obrazy zostaną wysłane w terminie do 30 kwietnia 2017 r., zaś egzemplarze "Księgi Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego " tuż po odebraniu jej z druku, nie później niż do 31 lipca 2017 r.

Podziękowania w zbiorczym mejlu, stronie FB Tomaszów Mazowiecki Yizkor Book i podziękowanie w lokalnej prasie i mediach znajdą się najpóźniej do końca kwietnia.

Kolacja i wycieczka zostaną dopasowane do terminu odpowiadającego Darczyńcy i reżyserowi Sławomirowi Grünbergowi (nie później niż do 31 sierpnia 2017 r.). O datach pobytu reżysera w Polsce poinformujemy z dwumiesięcznym wyprzedzeniem.

Zespół odpowiedzialny za kampanię:

Barbara Przybysz  - inicjatorka tłumaczenia i wydania "Księgi Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego

Barbara Przybysz – z wykształcenia polonistka, historyk, menedżer kultury i coach biznesu. Społecznie Prezes Stowarzyszenia Inicjatyw Kulturalnych „TRZCINA”, przy którym działa osiągający ogólnopolskie i międzynarodowe sukcesy Teatr „TRZCINA”, którego jest menedżerem (I Nagroda na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym w San Remo w 2009, Grand Prix w X Międzynarodowym Festiwalu Twórczości Artystycznej „Magia Italiana 2011” w Rimini we Włoszech, I Nagroda w międzynarodowym przeglądzie „Intershow 2012”, I Nagroda na Międzynarodowym Festiwalu Talentów „Le Strade della Musica” w Rzymie, na zaproszenie Ambasady RP w Ankarze oraz Polskiego Stowarzyszenia Kultury i Przyjaźni Alanyi reprezentowanie Polski w grudniu 2014 r. podczas ważnych wydarzeń polonijnych w Turcji, m.in. 600- lecia podpisania porozumienia polsko- tureckiego). Wyjątkowym wydarzeniem okazała się produkcja spektaklu „Listy z getta” w reżyserii Kariny Góry, na podstawie którego planowane jest zrealizowanie filmu.

Od wielu lat interesuje się promowaniem Tomaszowa Mazowieckiego - autorskie długofalowe projekty takie jak „Rozwój Teatru TRZCINA” czy „Tomaszowska Akademia Filmowa” przyczyniają się do podnoszenia jakości edukacji i kultury w regionie Tomaszowa Mazowieckiego i okolic.  

Regularnie organizuje pokazy filmów Sławomira Grünberga, światowej sławy reżysera filmów dokumetalnych ("Karski i władcy ludzkości").

W 2014 roku została nagrodzona Medalem Komisji Edukacji Narodowej przyznawanym  przez Ministra „za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania”.

Tytuł Kobiety Przedsiębiorczej Województwa Łódzkiego 2014.

Sławomir Grünberg - autor nagrania video i zdjęć

Sławomir Grünberg to wielokrotnie nagradzany reżyser, producent i operator filmów dokumentalnych. Jako absolwent wydziału reżyserii łódzkiej szkoły filmowej, wyemigrował do USA w 1981 roku i od tego czasu wyreżyserował i wyprodukował ponad 45 filmów dokumentalnych o tematyce społecznej, ekologicznej i problemach niepełnosprawności. Wielokrotnie nagradzany na międzynarodowych festiwalach. Jest zdobywcą prestiżowej nagrody Emmy za film "School Prayer: A Community at War" oraz laureatem nagrody Fundacji Guggenheim i Soros Justice Media. Sławomir Grünberg wygrał również konkurs im. Jana Karskiego, który nagradza filmy dokumentalne wykazujące się "odwagą moralną" oraz otrzymał nagrodę DreamCatcher Award za poświęcenie i zaangażowanie w tworzenie filmów dokumentalnych. Jest laureatem Zotego Glana oraz prestiżowej nagrody przyznanej przez Festiwal Docboat 2009 dla międzynarodowej sławy dokumentalisty o polskich korzeniach. Wśród jego filmów znajdują się takie tytuły jak: "Karski i władcy ludzkości" (zdobywca Ławra - rosyjskiego odpowiednika Oskara), "Portrety emocji", "Santa Rosa", "Coming out po polsku". Wśród filmów wokół tematyki polsko-żydowskiej znajdują się: "Nie płacz kiedy odjadę", "Perecowicze" oraz "Uratowani przez deportację". Dwa filmy, do których był twórcą zdjęć, uzyskały nominację do Oscara: "Legacy" i "Sister Rose's Passion".

Dominik Kupis - założyciel i administratorów strony Tomaszów Mazowiecki Yizkor Book

Jak przy realizacji każdego projektu, nie wszystko może pójść po naszej myśli, np. może pojawić się nieznaczne opóźnienie w wydaniu "Księgi Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego", wynikające z przyczyn niezależnych od nas.

Jeśli nie uda się zebrać określonej w projekcie kwoty, pieniądze oczywiście wrócą na Wasze konta. Wierzę jednak, że zbiórka się powiedzie i przetłumaczenie, a w efekcie wydanie tej ważnej Księgi będzie naszym wspólnym sukcesem.

Aby zminimalizować ryzyko, wybraliśmy program "Wspieram.to", ponieważ Wspieram.to jest polską firmą, z polskim kapitałem. Aby móc działać w Polsce, wszystkie wpłaty na portalu traktowane są jako sprzedaż przedpłacona, a nie zbiórka publiczna. Finansowanie społecznościowe kreatywnych pomysłów jeszcze nigdy nie było tak proste, bezpieczne i legalne, więc skorzystaj z tego!

Możesz pomóc tłumaczeniu "Księgi Pamięci Tomaszowa Mazowieckiego" poprzez kliknięcie „Wspieram.to” i zasilenie projektu swoją wpłatą. Dzięki Twojemu wsparciu nasze przedsięwzięcie będzie bliższe realizacji. Kwotę określasz sam poprzez wybór progu, do którego przypisana jest nagroda. Otrzymasz ją, jeśli projekt osiągnie przynajmniej 100% założonego celu. Bezpieczeństwo wspierającym zapewnia unikalny sposób wspierania finansowego „wszystko-albo-nic”. Polega on na tym, że pomysł musi zebrać całą założoną wcześniej, potrzebną do realizacji sumę, abyśmy otrzymali pieniądze. Gdy projekt nie uzyska pełnego finansowania przed końcem czasu (29 marca 2017), wpłaty wracają na Wasze konta. Wspieram.to nie pobiera od wspierających żadnej prowizji.

Twoja wpłata może być anonimowa- jest taka opcja w systemie przy dokonywaniu wpłaty.