Dziękujemy za wpłaty i dane do przesyłek! Pierwsza partia książek miała być u nas w środę, przesyłką kurierską, ale w ostatniej chwili wyobraziłem sobie kuriera beztrosko rzucającego paczkami i odwołałem transport. Dziś rano pojechałem po „Przyborniki” osobiście. A zatem — wreszcie pakujemy!

Drugi temat dzisiejszej aktualizacji to przedsprzedaż „Przyborników”. Dostajemy tak wiele pytań o możliwość zakupu książek, że postanowiliśmy coś w tym kierunku przedsięwziąć. Nasz oryginalny plan zakładał uruchomienie sprzedaży na Allegro lub/i OLXie, po zakończeniu wysyłek do Wpierających. Nie możemy tego zrobić już teraz, bo oczywiste pierwszeństwo mają fundatorzy projektu, ale pomyśleliśmy, że jeśli ktoś z Państwa chciałby zamówić „Przybornik” w tym momencie — i nie przeszkadza mu, że otrzyma go dopiero za dwa do trzech tygodni — to powinniśmy taką opcję umożliwić.

A zatem: „Przybornik” wraz z wysyłką kosztuje 96 złotych i tak samo jak w przypadku wysyłek książek dla Wspierających, płatność można zrobić następującymi kanałami:

• PayPalem (na konto biuro@bachminski.com),
• Blikiem (na numer 792101981),
• przelewem bankowym (43 1020 1390 0000 6802 0645 7354 Kamil Bachmiński).

W tytule transakcji prosimy wpisać „DPS Rezerwacja”. Gdybyście chcieli Państwo zamówić więcej niż jedną książkę, każda następna kosztuje 79 złotych. Prosimy również o kontakt mejlowy na adres biuro@bachminski.com i podanie tą drogą adresu do wysyłki kurierskiej bądź adresu paczkomatu, imienia i nazwiska adresata, telefonu oraz adresu e-mail — a także danych do faktury, jeśli chcecie ją Państwo otrzymać.

Termin realizacji takiej przesyłki, to, jak wspomniałem, 2-3 tygodnie.

Przy okazji uspokajamy tych, którzy już wcześniej prosili o odłożenie dla nich książek — są i pozostaną zarezerwowane, niezależnie od tego czy wezmą Państwo udział w przedsprzedaży, czy też nie.

Jeśli macie Państwo jakiekolwiek pytania, jesteśmy do dyspozycji pod numerem 790638123 i pod adresem biuro@bachminski.com.

A na koniec — mała zapowiedź innego, dawno zapowiadanego projektu, który w oczekiwaniu na druk “Przyborników”, udało mi się wreszcie doprowadzić do końca:

Pierwsze książki wyruszają do nas z drukarni już jutro (!), pora więc uregulować kwestię wysyłek. Zacznijmy od przypomnienia, że przesyłki od progu Engeliera Gaskończyka (320+ zł) są bezpłatne. Dla niższych progów, przesyłka z „Przybornikiem” kosztuje 17 zł i można ją opłacić:

• PayPalem (na konto biuro@bachminski.com),
• Blikiem (na numer telefonu 792101981)
• przelewem bankowym (43 1020 1390 0000 6802 0645 7354 Kamil Bachmiński).

W tytule transakcji prosimy o podanie:

• pierwszych liter tytułu książki — DPS
• Państwa adresu mailowego używanego w serwisie wspieram.to
• informacji „kurier” lub „paczkomat”.

Mail w tytule pomoże nam szybko odnaleźć Państwa na liście Wspierających, a także skontaktować się w razie kłopotów (odpukać!).

Książki i nagrody wysyłamy InPostem — kurierem lub paczkomatem. I tu mamy ogromną prośbę: o uzupełnienie swoich danych na wspieram.to — ponad połowa Wspierających podała niekompletne informacje! Oprócz imienia i nazwiska potrzebujemy adresu (domowego lub paczkomatu), a także adresu mailowego i numeru telefonu.

Na wszelkie pytania i wątpliwości związane z wysyłkami odpowiemy pod numerem telefonu 790638123, mogą też Państwo napisać na adres biuro małpa bachminski.com (bez spacji).

KLAUZULA RODO

W związku z przepisami RODO (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r.), informujemy, że:

1. Administratorem danych osobowych jest firma Kamil Bachmiński, której siedziba znajduje się pod adresem ul. Browarna 69, 34-300 Żywiec, posiadająca NIP 8681624325 oraz REGON 020256899.
2. Dane osobowe przetwarzane są w celu zrealizowania wysyłek do osób biorących udział w kampanii crowdfundingowej „Drugiego przybornika skryby”. Przetwarzanie odbywa się na podstawie zgody, której przestrzeganie jest niezbędne dla ochrony Państwa praw i interesów.
3. Odbiorcami danych osobowych mogą być podmioty upoważnione do ich przetwarzania w oparciu o obowiązujące przepisy prawa, a także podmioty współpracujące z Administratorem w celu realizacji określonych celów przetwarzania.
4. Dane osobowe będą przechowywane przez okres 6 miesięcy lub do czasu wycofania zgody na ich przetwarzanie.
5. Przysługuje Państwu prawo dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, a także prawo do przenoszenia danych. Mają Państwo również prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego w zakresie ochrony danych osobowych.
6. Podanie danych osobowych jest dobrowolne, ale konieczne do realizacji celu, o którym mowa w punkcie 2. Podanie danych osobowych jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na ich przetwarzanie. Konsekwencją niepodania danych może być niemożność realizacji tego celu.
7. Państwa dane osobowe nie będą wykorzystywane w celach marketingowych, przekazywane do państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej.
8. W sprawach związanych z ochroną danych osobowych można kontaktować się z Administratorem pod adresem Kamil Bachmiński, ul. Browarna 69, 34-300 Żywiec lub drogą elektroniczną na adres rodo@bachminski.com.

Cisza ostatnich tygodni była ciszą przed burzą. Według informacji z drukarni, pierwsze „Przyborniki” zjadą z taśmy już za dwa tygodnie. A tu nie dość, że wciąż jeszcze pracujemy nad nagrodami dla Fundatorów (zostały podziękowania i finalna wersja podstawek pod pióra), to wielkimi krokami zbliża się Festiwal Kaligrafii 2024, a także kolejny semestr zajęć, które prowadzę na UJ — no i oczywiście, Święta.

Ci z Państwa, którzy obserwują projekt w mediach społecznościowych, wiedzą już jak skończyło się zamieszanie z oprawą „Przybornika”. Dzień lub dwa po moim ostatnim wpisie, gdzie pytałem Państwa o zdanie w tej sprawie (bardzo dziękuję za wszystkie opinie!) spotkałem się z resztą zespołu redakcyjnego. Pokazałem im prototyp książki... i zostałem zganiony za szukanie problemów tam, gdzie ich nie ma. Usłyszałem, że szeroka spirala wygląda zupełnie w porządku — to znaczy jak na spiralę, która generalnie nie jest oprawą urodziwą. Książka jest luźniejsza niż "Mały przybornik", ale nie na tyle, żeby mieć powód do rozdzierania szat.

Zebrawszy więc te doświadczenia, głosy redakcji, Państwa i tych, którzy mieli okazję mieć prototypy w ręce, zdecydowałem, że wracamy do pierwotnej koncepcji — jeden tom, oprawa spiralna.

W najbliższych dniach dostarczę szegółowych informacji o kosztach wysyłek i sposobach ich opłacenia. Przeprosiłem się z tej okazji z współczesną cywilizacją i uruchomiłem BLIKa.

A skoro wspomniałem o Festiwalu Kaligrafii w Katowicach, to serdecznie zapraszam na moje warsztaty, które odbędą się tam w niedzielę, 7 kwietnia.

Poprowadzę błyskawiczny kurs obsługi gęsiego pióra. Pokażę jak przygotować je do pracy, a panowanie nad nim poćwiczymy kreśląc litery polskiej bastardy, prosto z "Drugiego przybornika skryby". Zajęcia praktyczne postaram się, jak zwykle, urozmaicić anegdotami i ciekawostkami. Jak trzymano w średniowieczu narzędzia do pisania? W jakim tempie zużywano pióra w dwunastowiecznej kancelarii Tomasza Becketa? Gdzie pióro ma duszę? Dlaczego wielu kaligrafów w XIX wieku sceptycznie odnosiło się do rosnącej popularności stalówek?

Zapraszam nie tylko do siebie, program Festiwalu tworzą najlepsi polscy kaligrafowie; twórcy, których ogromnie podziwiam i staram się pilnie zaglądać im przez ramię. A zapisy na poszczególne punkty festiwalowego programu ruszają w piątek, 8 marca. Szczegóły na stronach Festiwalu na facebooku i instagramie!

Kończąc ogłoszenia drobne, zapraszam też Państwa na moje konto na portalu-znanym-dawniej-jako-Twitter. Ze wszystkich społecznościówek, tam udzielam się ostatnio najgęściej. Głównie oczywiście w tematach kaligraficzno-rysunkowo-malarskich, ale zahaczam też o film, muzykę i książki.

To tyle na dziś, do przeczytania!

Z dziką radością dzielę się z Państwem pierwszym rzutem oka na polską bastardę w postaci fonta, zdigitalizowanego przez studio Polskie Fonty.

Tymczasem na froncie drukarskim: w przyszłym tygodniu dostanę do rąk drugi wydruk próbny, tym razem w oprawie klejonej. Mamy zagwozdkę, bo duża oprawa spiralna się nie sprawdziła. Trzyma solidnie, ale jest luźna, więc książka wygląda niechlujnie, jak sterta kserówek w segregatorze. Możemy wydać "Drugi przybornik" w dwóch tomach, z których każdy będzie podobny formatem do "Małego przybornika", ale i to rozwiązanie nie jest bez wad. Stajemy wtedy przed koniecznością zrobienia drugiego kompletu okładek, dodania drugiego spisu treści i jakiegoś niewielkiego wstępu do drugiego tomu, poprawienia wszystkich odnośników w tekście (a tych mamy mnóstwo) i niektórych elementów layoutu — czyli kolejne tygodnie zwłoki.

Jeżeli macie Państwo zdanie w tej kwestii, to bardzo proszę o komentarze, głos czytelników na pewno będzie pomocny w podjęciu decyzji: wolelibyście książkę w dwóch zeszytach w oprawie spiralnej czy jedną, dużą, ale klejoną?

Na koniec roku telegraficzny skrót wieści z pola walki — w znacznej mierze powtórzenie tego, co w ostatnich dniach pojawiło się już w mediach społecznościowych.

1. Objętość. Książka urosła nam ponownie, ale to już po raz ostatni. Ostatecznie ma 180 stron!

2. Ilustracje. Jak pisałem w poprzednim raporcie, za sprawą hakerów, którzy bardzo skutecznie położyli sieć komputerową British Library, na ostatniej prostej zostałem bez dwóch zamówionych zdjęć. Kilka dni spędziłem na poszukiwaniu zastępczych obrazków, ale nie znalazłem niczego, co nadałoby się do książki — albo pismo było niechlujne, albo reprodukcje pochodziły ze źle zeskanowanych negatywów 35mm, albo żądano ode mnie fantastycznych sum za licencję (o tym więcej w punkcie czwartym). W końcu sam sporządziłem dwie kopie kart z rękopisów. To oczywiście nie to samo, co oryginały, ale wydaje mi się, że wyglądają wystarczająco dobrze, żeby wśród oryginałów nie razić w oczy.

3. Kolorystyka. Kto pilnie śledzi moje raporty, zauważył być może, że tytuły rozdziałów i numery stron w książce zmieniły w pewnym momencie kolor, z czerwonego na niebieski.

— Skoro kolorem przewodnim „Małego przybornika” była czerwień, to — pomyślałem — niech „Drugi” będzie niebieski, w nawiązaniu do ulubionego zestawienia kolorystycznego gotyckich iluminatorów.

Ale reszta zespołu przyjęła tę zmianę z bardzo umiarkowanym entuzjazmem. Po namyśle przyznałem im rację. Mało czytelna aluzja to niewystarczający powód do rewolucji. Niebieski zostanie na okładce, w środku wracamy do czerwieni.

4. Wznowienie „Małego przybornika skryby” — szukam inwestorów. Na całego zajmę się tym projektem po skończeniu „Drugiego przybornika”. No i będzie to pełnoprawna nowa edycja. Panie z Biblioteki Narodowej uświadomiły mnie, że od publikacji książki minęło za dużo czasu, żeby można uznać to za zwykły dodruk. I dobrze, bo będę miał dzięki temu okazję poprawić kilka błędów i niezręczności oraz uzupełnić zagadnienia, które z czasem zrozumiałem trochę lepiej. Częściowo zmieni się też materiał ilustracyjny, bo ceny komercyjnych licencji wystrzeliły od 2020 roku astronomicznie. Jedna z bibliotek, gdzie zaopatrywałem się w ilustracje do „Małego przybornika” płacąc za każdą około 30£, teraz liczy sobie po 200£ za zdjęcie (!). Jeśli moje kopie w „Drugim przyborniku” zostaną dobrze przyjęte, to może pójdę tą drogą.

5. Rękopisy. Dawno, dawno temu zasygnalizowałem, że w „Przyborniku” znajdą się reprodukcje z kilku rzadko oglądanych rękopisów i nigdy nie wyjaśniłem o jakie księgi mi chodzi. Z przyjemnością zatem donoszę, że w książce znajdą się zdjęcia z m.in. Kodeksu zografskiego, Ewangeliarza z Reims oraz arcypięknego graduału Jana Olbrachta, który poza kilkoma fatalnymi reprodukcjami, nie jest dostępny online. Bardzo cieszę się też z tego, że w „Przyborniku” będzie można obejrzeć karty z Vergiliusa Augusteusa, w tym jedną w bardzo dużym powiększeniu. To akurat jest manuskrypt znany kaligrafom bardzo dobrze, ale ogromnie ważny. Raz, że jest to jeden z dwóch tylko ocalałych rękopisów napisanych kapitałą kwadratową a dwa, że znajdują się w nim najstarsze inicjały w dziejach łacińskiego piśmiennictwa.

I to tyle na dziś. Wszystkiego dobrego w Nowym Roku!

Piąty raport z prac nad „Drugim przybornikiem skryby” niestety nie będzie ostatnim. Podobnie jak w przypadku „Małego przybornika skryby”, i tym razem zaliczyłem poślizg. Książka będzie gotowa dopiero w styczniu. Bardzo przepraszam wszystkich, którzy liczyli na „Drugi przybornik” pod choinkę.

Przyczyn opóźnienia jest kilka, ale nie będę się nad nimi rozwodził, tym bardziej, że wszystkie przeszkody poza jedną udało się w końcu pokonać. Wspomnę tylko o dwóch — jednej, która znalazła rozwiązanie dzięki Państwu i drugiej, która wciąż przysparza mi kłopotu, a przy tym może być interesująca jako anegdota.

Jak pisałem już na facebooku, przez jakiś czas eksperymentowaliśmy ze składem „Przybornika”. Książka okazała się znacznie obszerniejsza od poprzedniej, tymczasem budżet mieliśmy bardzo podobny co za pierwszym razem. Szukaliśmy zatem sposobu na skompresowanie układu tekstu i ilustracji tak, by nie musieć obcinać tego, co już zdążyłem napisać — lub przynajmniej obciąć jak najmniej. W końcu, idąc za sugestią obserwujących mnie na fb, zdecydowałem się ponownie poprosić czytelników o wsparcie. Odzew był wspaniały, na moje konto w serwisie buycoffee.to wpłaciliście Państwo 5777 złotych; sumę wystarczającą, by wydać książkę bez cięć i przy minimalnych zmianach w układzie tekstu.

Tymczasem ta trudność, z którą nadal sobie nie poradziłem, ma wymiar, hm… sensacyjno-kryminalny. 27 października serwery British Library zostały skutecznie zaatakowane przez hakerów. Wykradziono ogromną ilość informacji, w tym osobiste dane użytkowników biblioteki, które kilka dni temu pojawiły się na sprzedaż w darknecie. Ale to akurat najmniejszy problem. Poważniejszy jest taki, że nigdy nie dotarły do mnie dwa zamówione tam zdjęcia. I w przewidywalnej przyszłości raczej już nie dotrą, bo, jak głosi komunikat na stronie biblioteki „disruption to certain services is now expected to persist for several months”.

Co najgorsze, oba zdjęcia dotyczyły tego samego pisma, ozdobnej uncjały, która w ten sposób została bez żadnej ilustracji. W tej chwili zatem gorączkowo szukam dla nich zastępstwa w innych bibliotekach. Jeśli w przeciągu dwóch-trzech dni niczego odpowiedniego nie znajdę, przyjdzie mi chyba wstawić w to miejsce moją własną kopię któregoś z uncjalnych rękopisów.

Ale poza sprawozdaniem z niepowodzeń, mam też dobre wiadomości. Ostatnie tygodnie spędziłem nie tylko na walce z wiatrakami, ale wykorzystałem je też do ulepszenia materiałów w książce. Przede wszystkim, poprawiłem i rozbudowałem kolorystykę tablic, które powinny być teraz czytelniejsze.

W „Małym przyborniku skryby” w prawym, górnym rogu niektórych tablic zamieszczałem instrukcję kreślenia główki liter danego pisma. W „Drugim przyborniku” początkowo zastosowałem to samo rozwiązanie, ale teraz, na ostatnim etapie, rozszerzyłem tę formułę i podaję w tym miejscu różnego rodzaju wskazówki dodatkowe. Raz będzie to budowa główki, innym razem kąt nachylenia laseczek, to znów sposób zdobienia liter.

Wzbogaciłem też podręcznik o dodatkowe ilustracje, poza całostronicowymi. W części ogólnej jest ich ostatecznie 42 i dokładnie drugie tyle (!) w opisach pism. Jak wspominałem już na facebooku, nowością w stosunku do poprzedniej książki są ilustracje przedstawiające szczegółowo kolejne etapy kreślenia co trudniejszych znaków.

Kolejna nowość, którą co prawda przygotowałem już wcześniej, ale jeszcze nie miałem okazji jej przedstawić, to jeden wzornik sporządzony gęsim piórem. Ponieważ opisuję w „Przyborniku” sposób temperowania gęsiego pióra i wspominam o praktycznych różnicach w pisaniu nim i stalówką, uznałem, że dobrze byłoby tę „inność” pokazać w praktyce. Idealną kandydatką okazała się wczesna forma italiki według Ludovica degli Arrighiego.

Podsumowując: najbliższe dni spędzę na poszukiwaniu lub/i przygotowaniu ilustracji do wzornika uncjały. Potem książka wędruje do próbnego wydruku, jeszcze raz rzuci też na nią okiem pani korektor (w tekście pojawiło się kilka uzupełnień, odzwierciedlających zmiany w materiale ilustracyjnym). Potem już, miejmy nadzieję, druk, nagrody dla wspierających i wysyłka.

No, ostatni miesiąc upłynął mi pod znakiem szaleńczego maratonu, ale w końcu mogę ogłosić, że „Drugi przybornik skryby” jest napisany. To oczywiście nie koniec pracy. Do końca weekendu wygładzam i poprawiam tekst, żeby w poniedziałek wysłać go do korekty; potem jeszcze dwa-trzy tygodnie poprawiania i uzupełniania wzorników, dalej skład, druk i przygotowanie nagród dla Wspierających, ale widać już brzeg.

Do pokonania została jeszcze jedna, zasadnicza trudność. Książka rozrosła mi się do rozmiarów dwa razy większych od „Małego przybornika skryby”. Pierwszy podręcznik, w wersji, którą oddałem do korekty, miał 86328 znaków. „Drugi przybornik” ma ich 143801 (i do końca weekendu jeszcze pewnie trochę przybędzie). A budżet, po uwzględnieniu inflacji, mamy wyraźnie mniejszy. Co z tym zrobić? Na pewno zrezygnuję z liniuszków i wzorników cyfr, które znalazły się w końcowej partii pierwszej książki (a że obiecałem, że będą, to po zakończeniu cyklu wydawniczego wypuszczę je jako darmowy .pdf do pobrania). Ale to nie wystarczy. Pomijając kwestie finansowe, to w obecnej postaci książka nie zmieści się w planowanej spiralnej oprawie.

Rozważamy różne opcje. Padły pomysły podziału podręcznika na dwa tomy (koszt oprawy rośnie dwukrotnie), użycia cieńszego papieru (co przy tej oprawie dramatycznie zmniejszyłoby jego trwałość), przeprojektowania layoutu, zmiany rodzaju oprawy (koszty znów idą w górę), użycia innej czcionki (Brygada 1914, której użyliśmy w pierwszym tomie jest mocno nieekonomiczna). Wreszcie, w ostateczności można ciąć treść, chociaż tego z oczywistych względów chcielibyśmy uniknąć (cytując Klaudię, która odpowiada za skład: „nie ucina się dziecku rączek i nóżek”). Niczego dotąd nie postanowiliśmy, ale teraz, kiedy napisałem już cały tekst i możemy precyzyjniej wyliczyć rzeczywistą objętość książki i koszty druku, na coś będzie się trzeba zdecydować. Jedno mogę obiecać na pewno, będziemy się starali skrzywdzić „Przybornik” jak najmniej.  

https://vimeo.com/manage/video...
No, teraz to już z górki, więc czas na kolejny raport. Skończyłem najbardziej żmudny odcinek prac, czyli wzorniki — poza głagolicą, którą z pełną premedytacją zostawiam na sam koniec. Bo choć nie sądziłem, że kiedykolwiek to powiem, to porządnie zmęczyło mnie detektywistyczne ślęczenie nad rękopisami. Z ulgą przesiadłem się zatem na kaligrafowanie ostatecznych wersji wzorników, a teraz wreszcie — na pisanie.

Na korektę jestem wstępnie umówiony w drugim tygodniu października. Wedle wszelkiego prawdopodobieństwa zrobi ją pani Paulina Lenar, która czuwała nad poprzednim Przybornikiem. Co oznacza, że nasz ówczesny zespół zebrał się ponownie w komplecie, bo za skład odpowiadać będzie znowu niezastąpiona Klaudia Socha, a drukiem znów zajmie się PasjaDruk24

Czas chyba uchylić rąbka paru tajemnic. Po pierwsze, do książki trafi 19 pism, czyli o jedno więcej niż zapowiadałem.

Po drugie, w „Małym przyborniku skryby” znalazło się 9 wzorników jednostronicowych i 6 dwustronicowych – a zatem 21 tablic ze wzorami pism (nie licząc cyfr). Tym razem wzorników na jedną stronę mamy osiem, dwustronicowych pięć, a trzystronicowych (sic!) trzy. Zakładam, że oba warianty głagolicy zmieszczę na trzech kolejnych stronach, co da razem trzydzieści tablic! Więcej będzie też tekstu, ale trudno mi jeszcze oszacować o ile.

Oto pełna lista krojów pod ich obecnymi nazwami (kilka zmieniło się od czasów zbiórki) i w kolejności w jakiej znajdą się w książce:

• kapitała kwadratowa
• pismo ab
• uncjała ozdobna
• późna rustyka
• kapitała z Psałterza Wespazjana (bonus!)
• minuskuła insularna
• benewentana
• minuskuła ottońska
• głagolica bułgarska
• głagolica chorwacka
• ustaw
• textura semiquadrata
• bastarda angielska
• bastarda polska
• pismo organisty Macieja
• fraktura z pracowni S. Samostrzelnika
• fraktura Georga Bocskaya
• gotykoantykwa
• italika

Książka zatem puchnie, a czas płynie — stąd też moja nikła ostatnio aktywność w społecznościówkach i zamrożenie wszystkich pozostałych projektów. Wiem, że niektórzy z Państwa z niecierpliwością czekają na zapowiadane atramenty i warsztaty online. Jedno i drugie się wydarzy (składniki do inkaustu leżą obok na biurku), ale póki co wszystkie siły (i cały czas) koncentruję na „Przyborniku”. Bardzo zależy mi na tym, żeby dostarczyć książkę przed Bożym Narodzeniem.

Acha, w ciągu najbliższych dni zaczniemy wysyłać mejle z pytaniami o rozmiary przybornikowych koszulek!

Na koniec zapraszam do wzięcia udziału w kolejnej edycji mojego kursu ABC Skryby! Będziemy spotykać się raz w miesiącu, od października do czerwca — pierwszy zjazd w Bukowinie Tatrzańskiej, kolejne w Atelier Landowska & Bodziony w Krakowie. Poprowadzę dwie grupy — wczesnośredniowieczną (raczej dla początkujących) i późnośredniowieczną (raczej dla zaawansowanych). Z pierwszą zrobimy uncjałę, minuskułę karolińską, rustykę i półuncjałę insularną, z drugą pisma gotyckie: teksturę, rotundę, kursywę gotycką i bastardę. Więcej informacji tutaj.

I to by było na tyle. Do następnego razu!

Od zakończenia zbiórki minęło półtora miesiąca, najwyższy czas na kolejny raport. Jestem mniej więcej w połowie przygotowania materiału ilustracyjnego — dziewięć wzorników gotowych (chociaż cały czas wracam do nich ze zmianami i poprawkami, o czym poniżej), kolejnych pięć jest w przygotowaniu; od końca kampanii nie ruszyłem jeszcze tylko czterech pism: italiki, gotykoantykwy i obu głagolic.

Początkowo prace szły bardzo opornie. Na przełomie maja i czerwca straciłem dwa tygodnie z okładem na domykanie dawniejszych zobowiązań (w trakcie trwania zbiórki ostatecznie zrezygnowałem z pracy jako grafik) i świadomość, że muszę gonić pieczołowicie rozplanowany harmonogram, okazała się paraliżująca. Mimo tego, że nie miałem już innych zajęć i całą swoją uwagę poświęciłem książce, to zamiast nadganiać plan, spóźniałem się co raz bardziej.

W końcu zorientowałem się, że jedyne sensowne wyjście to wyrzucić harmonogram do kosza i wrócić do metody sprawdzonej przy poprzedniej książce — czyli pełnej improwizacji, ze swobodnym skakaniem między tematami i zadaniami, według tego, co akurat przykuje moją uwagę albo na co mam pomysł. Dopiero od tego momentu praca ruszyła z kopyta i zacząłem nadganiać stracony czas. I jeśli nie pojawią się po drodze inne przeszkody, myślę, że perspektywa wydania książki do grudnia nie przestała być realna.

Mam też dobrą wiadomość dla tych, którzy dopytywali o dodruk pierwszego Przybornika. Udało nam się zebrać pieniądze na na 500 dodatkowych egzemplarzy! Zanim jednak książka trafi do drukarni, musimy jeszcze uregulować kwestię odnowienia licencji na zdjęcia. Część bibliotek i muzeów nie dawała nam żadnych limitów jeśli chodzi o nakłady, ale niektóre owszem. Przeczesujemy więc korespondencję sprzed trzech lat w poszukiwaniu tych klauzul i będziemy dopytywać o koszty rozszerzenia licencji. W najgorszym razie liczę się z możliwością podmienienia niektórych zdjęć w książce na inne — ale to w najgorszym razie. Marzy mi się też kilka poprawek i uzupełnień w tekście i samych wzornikach, ale na to raczej nie będzie tym razem czasu.

A na zakończenie propozycja dla tych, którzy brali udział w warsztatach w Tyńcu! Od 24 do 29 lipca Basia Bodziony organizuje 15-lecie tynieckiego skryptorium, tylko dla jego stałych bywalców. Jeśli zbierze się grupa, to poprowadzę tam przybornikową Jazdę Próbną, warsztaty z wzornikami, które pojawią się w książce. Trzy dni polskiej bastardy i trzy dni polskiej fraktury! Szczegóły na facebookowym profilu Barbara Bodziony Kaligrafia i Iluminacja.

Do następnego raportu!

Kampania crowdfundingowa „Drugiego przybornika skryby” dobiegła końca w sobotę, kurz po bitwie opadł, czas zatem na podsumowania. Najpierw garść liczb:

- w trakcie kampanii zgromadziliśmy 48352 złote, czy 193% sumy wymaganej, żeby w ogóle ruszyć z projektem.

- powstanie książki wsparło 407 osób, z czego 205 to Wspierający zupełnie nowi, którzy nie brali udziału w zbiórce na „Mały przybornik skryby” w 2020 roku.

- kampania trwała 57 dni, co oznacza, że średnia dzienna suma wpłat wyniosła 848 złotych i 28 groszy!

- Wspierający odblokowali 6 celów dodatkowych, w książce znajdą się zatem wzorniki dla osiemnastu różnych pism — zamiast początkowo zakładanych czternastu.

Jakie z tych danych płyną wnioski? Przede wszystkim taki, że wszystkie moje prognozy okazały się mylne. Po pierwsze, spodziewałem się, że ta kampania będzie mieć podobną dynamikę co poprzednia, kiedy to ponad połowę wszystkich funduszy zebraliśmy w przeciągu pierwszego tygodnia, a potem zainteresowanie zbiórką wyraźnie spadło. Tym razem było zupełnie inaczej: pierwszy tydzień był mniej dynamiczny, co dało mi asumpt do obaw o dalsze losy „Drugiego przybornika”. Na szczęście szybko okazało się, że pozostała część kampanii idzie o wiele bardziej równomiernie. Upatruję w tym wyłącznej zasługi koleżanek i kolegów po fachu, moich uczniów i innych sympatyków „Przybornika”, którzy niestrudzenie przypominali o zbiórce w mediach społecznościowych.

Po drugie, byłem pewien, że kwota zebrana tym razem będzie znacząco mniejsza od tej z 2020 roku. Zakładałem, że skończymy gdzieś na wysokości czwartego progu (czyli pierwszej głagolicy). Tymczasem Wspierający odblokowali jeszcze trzy kolejne progi!

W ostatecznym rozrachunku kampania wypadła bardzo podobnie do poprzedniej. Trzy lata temu powstanie „Małego przybornika” wsparło 437 osób, tym razem Wspierających było 407. Zebraliśmy o 6282 złotych więcej niż poprzednio, ale po uwzględnieniu inflacji okazuje się, że dysponujemy równowartością 39000 zł z 2020 roku.

Co dalej?

Drugi przybornik skryby chcę dostarczyć do Wspierających przed świętami Bożego Narodzenia. W przeciwieństwie do poprzedniej książki, której przygotowanie było jedną wielką improwizacją, tym razem zacząłem od szczegółowego planu kolejnych etapów pracy wraz z datami. Według niego do 31 lipca powinienem skończyć wzorniki, sierpień i wrzesień to czas na pisanie, dodatkowe ilustracje, zdjęcia, poprawki. Oczywiście będę regularnie informował o postępach prac — za pomocą aktualizacji na wspieram.to, ale też na Substacku i w mediach społecznościowych.

Ze względu na to, że Wspierający odblokowali więcej celów dodatkowych niż naiwnie zakładałem, chwilowo odsunąłem na dalszy plan pozostałe projekty. Chodzi przede wszystkim o zapowiadane już przeze mnie rozpoczęcie kursów kaligrafii online oraz sprzedaż domowej roboty atramentu galasowego.

A na jakim etapie jestem w tej chwili? Zupełnie gotowe są trzy z osiemnastu wzorników, plus kolejnych pięć na różnych etapach rozgrzebania. Teksty do książki istnieją póki co jedynie jako konspekt i pokaźna kolekcja luźnych notatek.

Dalszą część tego raportu, w mniejszym już stopniu poświęconą "Drugiemu przybornikowi", przeczytać można na moim profilu na Substacku.

Kampania zakończona!

Jeszcze raz ogromnie, ogromnie dziękuję wszystkim, którzy wsparli powstanie "Drugiego przybornika" — jak również tym, którzy pomagali przy zbiórce, rozsyłali wici na Instagramie i Facebooku, walczyli z botami, komentowali, słali sugestie, rady i pytania, które pomogły nabrać kształtu moim planom (wygląda na to, że faktycznie opiszę moją propozycję zapisu współczesnej polszczyzny głagolicą!).

Osobne podziękowania należą się organizatorom Festiwalu Kaligrafii i jego gościom, dzięki tej imprezie mój projekt naprawdę nabrał wiatru w żagle.

Mamy ostatni z opcjonalnych krojów, co oznacza, że w książce znajdzie się aż osiemnaście

wzorników!

Do końca zbiórki na pozostało nam 30 dni, jesteśmy więc na półmetku! Przynajmniej symbolicznie, bo przez techniczne zawirowania kampania będzie trwać 58 dni zamiast urzędowych sześćdziesięciu — ale niech będzie, że to i tak dobry pretekst do garści podsumowań.

W tej chwili jesteśmy o krok od odblokowania trzeciego progu, brakuje nam doń tylko 335 złotych! Pozwalam sobie więc na ostrożny optymizm co do obecności w książce głagolicy. Wsparło nas dotąd 260 osób, z czego prawie dokładnie połowa to nowi sympatycy projektu, którzy nie brali udziału w zbiórce na pierwszą książkę.

Dynamika zbiórki jest zupełnie inna niż trzy lata temu, kiedy to ogromna większość wpłat spłynęła w pierwszym tygodniu a potem kampania już tylko się tliła. Tym razem wykres wpłat pokazuje dwie iglice — w pierwszych dwóch dniach zbiórki i bezpośrednio po Festiwalu Kaligrafii — ale poza tym idziemy bardzo równo, w ostatnim tygodniu średnia dzienna suma wpłat wynosiła 545 złotych i 88 groszy (!).

Oprócz różnic są i podobieństwa — i tym razem zbiórka nie obywa się bez mocnych wrażeń. Wyprawę na Festiwal Kaligrafii przypłaciłem anginą z powikłaniami (stąd moje powolne i cokolwiek chaotyczne odpowiedzi na mejle i wiadomości w ostatnim tygodniu!). Wczoraj natomiast facebook usunął na kilka godzin wszystkie posty z linkami do wspieram.to i zablokował możliwość tworzenia nowych. Być może to my nadwerężyliśmy cierpliwość fejsbukowych botów, być może dał się im we znaki przedostatni dzień zbiórki na drugą edycję bitewnego Ogniem i Mieczem (ćwierć miliona złotych, gratulacje!).

Ale nie ma tego złego, co by nie wyszło na dobre. Ta przygoda po raz kolejny uświadomiła mi skalę sympatii jaką cieszy się mój projekt. Od pierwszych minut alarmowaliście Państwo, że coś jest nie tak, wielu z Państwa oferowało pomoc, na własną rękę zgłaszało fejsbukowi odwołania albo próbowało kreatywnie obejść blokadę (na przykład reklamując zbiórkę w rolkach).

Jeżeli zatem niektórych z Państwa irytuje, że przy każdej aktualizacji i w każdym poście tak wylewnie dziękuję i sypię na prawo i lewo serduszkami, proszę o zrozumienie. Wasz entuzjazm nie przestaje mnie zaskakiwać — i onieśmielać. Jestem Państwa, w najlepszym tego słowa znaczeniu, dłużnikiem.

Walczymy dalej!

P.S. Dłuższą wersję tej aktualizacji, obejmującą plany i pomysły na przyszłość można przeczytać tutaj: https://kaligraf.substack.com/...

Pokonaliśmy drugi próg! W książce znajdzie się kolejne, piętnaste pismo: renesansowa fraktura według próbki z arcydzieła "Mira Calligraphiae Monumenta" pióra Georga Bocskaya. Bardzo Państwu dziękuję i walczymy dalej!

Ogromnie miło mi poinformować, że to, co jeszcze wczoraj wieczorem było marzeniem, dzięki Państwu dzisiaj jest już planem. Pierwszy próg został ufundowany, "Drugi przybornik skryby" powstanie!

Dzień dobry!

Mija siódmy dzień zbiórki, czas na pierwsze podsumowania. Na początek trochę liczb. Kiedy piszę te słowa na stronie kampanii widnieje suma 15063 zł, czyli 60% pierwszego progu. Wsparły nas 132 osoby, z czego 44 to fundatorzy nowi, którzy nie brali udziału w pierwszej kampanii. Post na facebooku z informacją o rozpoczęciu zbiórki ma 197 polubień i 48 udostępnień (!).

Mieliśmy trochę obaw związanych z tym, że ta kampania idzie wyraźnie wolniej niż pierwsza, ale po moim wczorajszym poście na facebooku trend się odwrócił i liczba wspierających znowu zaczęła rosnąć. Zawdzięczamy to Państwu: udostępnieniom postów, nagłaśnianiu zbiórki w mediach społecznościowych i poza nimi. Prócz tego pojawiło się wiele komentarzy, że sympatycy projektu czekają ze wsparciem do przysłowiowego pierwszego.

Optymizm zatem powrócił, a ja bardzo Państwu dziękuję — za wpłaty, roznoszenie wici, sugestie, propozycje pomocy, liczne słowa zachęty i wsparcia!